دوشنبۀ هفتۀ گذشته، یعنی 13مهر ماه94، یک پایاننامه دیگر با موضوع سوء
رفتارهای پژوهشی یا به بیان عامیانه «سرقت علمی» در رشتۀ ما (کتابداری) دفاع
شد. ضمن تبریک به خانم عباسیان برای این پژوهش قابل توجه، مشخصات این
پایاننامه رو برای اطلاع همکاران گرامی ارسال میکنم:
*عنوان: *
*بررسی دانش، نگرش و عملکرد سردبیران نشریات علمی-پژوهشی دانشگاههای علوم
پزشکی شهر تهران در مورد سرقت علمی*
*استاد راهنما: *دکتر مریم شکفته
*استادمشاور:* دکتر ابراهیم افشار
*دانشجو:* زهره عباسیان
*دانشگاه:* دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
*چکیده:*
سرقت علمی تخلفی پژوهشی است که روز به روز با پیشرفت علم و فناوری وقوع و
ارتکاب به آن آسانتر میشود. این تخلف به خصوص در مجلات و مقالات علمی بسیار
رخ میدهد بنابراین پیشگیری و کاهش آن اهمیت زیادی در جوامع علمی دارد. این اهمیت
تا حدی است که باید از دیدگاه صاحب نظران مختلف مورد توجه و بررسی قرار گیرد
و داوران و سردبیران نشریات به عنوان گروهی که میتوانند در پیشگیری از سرقت
علمی نقش مهمی ایفا کنند، جزو صاحب نظران این حوزه قرار میگیرند.
هدف اصلی این پژوهش تعیین دانش، نوع نگرش و نحوهی عملکرد سردبیران نشریات
علمی- پژوهشی دانشگاههای علوم پزشکی شهر تهران در مورد سرقت علمی است. روش
پژوهش حاضر پیمایشی توصیفی است. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته
است که در سه بخش دانش، نگرش و عملکرد تنظیم و اعتبار و پایایی آن تأیید شد.
جامعه پژوهش کلیه سردبیران نشریات علمی- پژوهشی دانشگاههای علوم پزشکی شهر
تهران است. نمرههای سردبیران در هر بخش جداگانه محاسبه شد. گردآوری دادهها
با پرسشنامه الکترونیکی و مراجعه حضوری صورت گرفت و دادهها با نرمافزار
اس.پی.اس.اس(SPSS) تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها نشان میدهد دانش سردبیران در دو سطح متوسط و زیاد است و هیچ نمرهای
مبنی بر دانش کم گزارش نشد. بهاینترتیب از بین 80 سردبیر نشریات علمی
پژوهشی، 19 نفر از سردبیران دانش متوسط و 61 نفر دانش زیاد دارند. نگرش 18 نفر
از سردبیران مساعد (منفی)، 59 نفر نسبتاً مساعد ( نسبتاً منفی) و 3 نفر نسبتاً
نامساعد (نسبتاً مثبت) گزارش میشود. عملکرد تقریباً بیش از نیمی از سردبیران
در وضعیت مطلوب و خوب است. بهاینترتیب که 42 نفر از مجموع 80 سردبیر دارای
عملکرد خوب، 33 نفر عملکرد متوسط و 5 نفر عملکرد ضعیف یا نامطلوب داشتهاند.
دانش، نگرش و عملکرد سردبیران نسبت به سرقت علمی در مقایسه با پژوهشهای مشابه
از وضعیت بهتری برخوردار است. به طور کلی نمرهی سردبیران در بخش دانش در مورد
سرقت علمی در سطح خوب، نگرش و نحوهی عملکرد ایشان بهطور میانگین در سطح
متوسط رو به بالا ارزیابی شد.البته انتظار بر این است که جامعهی سردبیران از
این نظر به سطح مطلوبتری دست یابند.
*کلیدواژهها:* سرقت علمی، نشریات علمی- پژوهشی، سردبیران، دانش، نگرش، عملکرد